Οι ιοί εχουν γενετικο υλικο RNA ή DNA σε αντίθεση με τους ανθρώπους και τα ζώα που το γενετικό υλικό των κυττάρων τους είναι το DNA. O κορωνοιός είναι ένας RNA ιός.
To γενετικό υλικό των ιών περικλείεται και προστατεύεται από ένα κελυφος απο λιπιδια και πρωτεινες σημαντικες για την εισοδο του ιού στα κυτταρα που μολύνει.
Μία από τις πρωτείνες αυτές για το κορωνοιό (SARS-COV-2) είναι η πρωτεϊνη ακίδα η οποία λειτουργεί σαν πύλη εισόδου του ιού μέσα στα ανθρώπινα κύτταρα αφού έχει την δυνατότητα να προσκολλάται στην ανθρώπινη πρωτείνη ACE2. H ACE2 βρίσκεται στην επιφάνεια των ανθρώπινων επιθηλιακών κυττάρων που βρίσκονται στον πνεύμονα αλλά και στη ρινική κοιλότητα.
Έτσι λοιπόν εξηγείται γιατί ο ιός αυτός προσβάλλει το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα αλλά και τους πνεύμονες. Φυσικά, τα εμβόλια που έχουν αναπτυχθεί και αναπτύσσονται κατά του κορωνοιού, στοχεύουν στο να ενισχύσουν και να ενεργοποιήσουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα με σκοπό να αναγνωρίζει αποτελεσματικά την πρωτείνη ακιδα του ιού σε μια πιθανή μόλυνση, και γρήγορα να δρουν με σκοπό να μπλοκάρουν τα την πρόσδεση της πρωτείνης ακίδας στην ACE2 των ανθρώπινων κυττάρων.
Έτσι, ο ιός δε έχει δυνατότητα εισόδου στα ανθρώπινα κύτταρα και άρα δεν έχει δυνατότητα να εκμεταλλευτεί τα ανθρώπινα κύτταρα για να πολλαπλασιαστεί και να επιβιώσει, και τελικά πεθαίνει. Καταλαβαίνετε λοιπόν την σημασία που έχει ένα εμβόλιο για την προστασία της υγείας μας αλλά και πόσο καθοριστικό ρόλο θα παίξει ο εμβολιασμός για το τέλος της πανδημίας.
Τα εμβόλια είναι το εισιτήριό μας για την επιστροφή πίσω στην κανονικότητα.
Πριν παμε στα εμβόλια, είναι πολύ σημαντικό να μιλήσουμε για το κεντρικό δείγμα της Μοριακής Βιολoγίας, ας φανταστούμε κάθε ανθρώπινο κύτταρο σαν ένα βερίκοκο με τη φλούδα εξωτερικά να περικλείει την σάρκα του φρούτου, και το κουκούτσι στο εσωτερικό του. ¨
Ετσι και το ανθρώπινο κύτταρο αποτελείται από μια εξωτερική μεμβράνη η οποία περικλείει το εσωτερικό του το οποίο ονομάζεται κυτταρόπλασμα. Μέσα στο κυτταρόπλασμα υπάρχει μια ξεχωριστή δομή που διαχωρίζεται από όλες τις άλλες εσωτερικές δομές του κυττάρου. Αυτή η ξεχωριστή δομή είναι ο πυρήνας του κυττάρου, δηλαδή το αντίστοιχο κουκούτσι του φρουτου μας.
Μέσα στον πυρήνα κάθε κυττάρου φυλάσσεται το DNA μας, η γενετική μας πληροφορία η οποία εμπεριέχει όλα τα γονίδια που είναι απαραίτητα για να φτιαχτούν δομικά μόρια όπως οι πρωτεϊνες, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη λειτουργία των κυττάρων μας, των ιστών μας και τελικά του οργανισμού μας.
Για να φτάσουμε όμως από το DNA στην πρωτεϊνη, χρειαζόμαστε έναν ενδιάμεσο. Αυτός ο ενδιάμεσος, είναι το mRNA. Σε αντίθεση με το DNA το οποίο είναι αδύνατον να μετακινηθεί έξω από τον πυρήνα και παραμένει πάντα προστατευμένο στον πυρήνα, το mRNA, αφού συντεθεί στον πυρήνα μπορεί να εξέλθει από αυτόν και να βρεθεί στο κυτταρόπλασμα όπου βρίσκονται οι θέσεις παραγωνής των πρωτεϊνών. Εκεί, θα δράσει ως προσωρινο μόριο μεταφορας της γενετικής πληροφορίας και αφού ολοκληρώσει τη δουλειά του, το mRNA αποσυντιθεται γρηγορα, συνήθως μέσα σε λίγες ώρες ή μερικά εικοσιτετράωρα και ΔΕΝ επιστρέφει ποτέ στον πυρήνα.
Το DNA μας, λοιπόν, δεν μπορεί και δε γίνεται να αλλοιωθεί από κανένα μόριο
mRNA αφού η ροή της γενετικής πληροφορίας είναι DNA à mRNA à πρωτείνη και όχι
αντίστροφα.
Εμβολια
Υπάρχουν διάφορες μορφές εμβολίων που έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν για να οδηγήσουν σε ανοσοποίηση του οργανισμού μας έναντι διάφορων ασθενειών: γρίπη, ερυθρά, παρωτίτιδα, ηπατίτιδα, πολυομυελίτιδα (αυτές είναι μόνο μερικές από τις ασθένειες που ενδεικτικά αναφέρω και που χωρίς εμβόλια θα προκαλούσαν ακόμη και σήμερα τον θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων).
Για παράδειγμα: -Ζωντανος αποδυναμωμενος ιος που μολυνει αλλά δε προκαλεί σοβαρη μορφή ασθένειας-Επικινδυνος για ανθρωπους που είναι ανασοκατεσταλμένοι. -Νεκρός ιος που συνηθώς δεν προκαλει εντονη αντιδραση και χρειαζομαστε αρκετες επαναληπτικές δόσεις. -Μπορούμε επίσης να έχουμε κομματι του ιου μεσα σε έναν τριτο ιο-φορεα (πχ αδενοϊό) ικανό να μολυνει τα κύτταρα του σώματός μας αλλά όχι να πολλαπλασιαστει μεσα στο σωμα μας.
Έτσι είναι το εμβόλιο κατά του κορωνοιού που αναπτύχθηκε από την AstraZeneca και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. -
Τέλος, μια καινούργια πιο καθαρή μορφή εμβολίου είναι τα χιλιοειπωμένα πια εμβόλια mRNA όπως αυτά της Pfizer και της Moderna.
Σε αυτά τα εμβόλια, η γονιδιακη πληροφορια βρίσκεται κατευθείαν σε μορφή mrna χωρις ενδιαμεσο ιικό φορεα. Το mRNA καλύπτεται μόνο με κάποια λιπιδια για να μπορέσει να εισελθει στα ανθρώπινα κυτταρα και να παραξει την πρωτεινη στοχο, που θα ενεργοποιήσει την ανοσολογική απόκριση του οργανισμού μας.
Μιλαμε, δηλαδή, για ένα πιο καθαρό
εμβόλιο.
Η αληθεια είναι πως δε γνωριζουμε τις μακροπορθεσμες παρενεργειες αφού αυτά τα εμβόλια υπάρχουν λιγότερο από ένα χρόνο.
Αυτό που γνωρίζουμε όμως πολύ καλά είναι ότι τα μόρια mRNA δεν παραμενoυν για μεγαλο διαστημα εντος των κυτταρων και αποσυντιθονται μετα από κάποιες ώρες μέχρι μερικές ημέρες. Αυτό, λοιπόν, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι πιθανες παρενεργειες είναι πιο πιθανο να εμφανιστουν σε μικρο χρονικο διαστημα και όχι μακροπροθεσμα.
Και από οσο γνωριζουμε από τις κλινικες δοκιμές των εμβολίων για τον
κορωνοϊο οι βραχυπροθεσμες παρενεργειες είναι αμελητεες και όχι σοβαρές.
Επίσης, στην κρίσιμη αυτή κατάσταση της πανδημίας, το όφελος των εμβολίων είναι ασυγκρίτως μεγαλύτερο σε σχέση με τις πιθανές μελλοντικές παρενέργειές τους
Και ερχομαστε στο τελευταιο κομματι που αφορα τις κλινικες δοκιμές που απαιτουνται πριν οποιαδηποτε ουσια η σκευασμα χρησιμοποιηθεί ευρέως.
Χωρίζονται σε 3 φασεις οι οποιες διαφέρουν πολύ σε μέγεθος . Στη πρωτη φάση
συμμετέχει μικρός αριθμός ατόμων από 10 μεχρι 100 αναλογα την ασθένεια κ την
διαθεσιμότητα ασθενών η υγειών εθελοντων.
Σε αυτή τη φάση καθορίζεται η ασφάλεια του φαρμακου όπως και η δοσολογια σε πολλες περιπτώσεις. Ιδανικά κοιτάμε για ένα ασφαλές σκευασμα που δεν θα προκαλεί μεγαλύτερη ζημια και παρενέργειες από ό,τι όφελος.
Στη δευτερη φάση οι ασθενείς είναι περισσότεροι (έως 1000)και ο στόχος είναι η ενδειξη λειτουργείας, ότι δηλαδή το εκάστοτε φάρμακο κάνει όντως αυτό για το οποίο σχεδιάστηκε, και είναι αποτελεσματικό.
Αν περάσει επιτυχώς και την δεύτερη φάση, τότε πια το φάρμακο φτάνει στην
Τρίτη φάση των κλινικών δοκιμών.
Εδώ πια, μιλάμε για κλινική δοκιμή μεγάλης κλίμακας όπου το φάρμακο χορηγείται σε πολύ μεγαλύτερες ομάδες ατόμων (10000-30000 άτομα) και εάν είναι αποτελεσματικό στο μεγαλύτερο κομμάτι των συμμετεχόντων, τότε και μόνο τότε εγκρίνεται.
Κανονικά οι κλινικές δοκιμές θα έπαιρναν χρόνια.
Με δεδομένη όμως την έκταση της πανδημίας που συνεχίζεται ακάθεκτη εδώ και έναν χρόνο και γνωρίζοντας πολύ καλά ότι ο κορωνοϊός έχει με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο επηρεάσει τις ζωές όλων μας, ήταν λογικό να βρεθούν πολλοί εθελοντές πολύ γρήγορα και φυσικά οι διαδικασίες να επιταχυνθούν σημαντικά ούτως ώστε να καταφέρουμε να βγούμε από όλους αυτούς τους περιορισμούς και να επανέλθουμε στην κανονικότητα.
Στην περίπτωση του κορωνοϊού, στη φάση 3 κλινικών δοκιμών για τα εμβόλια
συμμετείχαν έως και 50,000 υγιείς εθελοντές!!
Εδώ να πούμε ότι τόσο το εμβόλιο της Pfizer όσο και της Moderna έδειξαν να έχουν πάνω από 90% αποτελεσματικότητα σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και ελάχιστες παρενέργειες σε πολύ λίγα άτομα οι οποίες δεν ήταν ιδιαίτερα σοβαρές.
Το εμβόλιο τώρα της AstraZeneca, είναι επίσης ασφαλές και έχει αποτελεσματικότητα πάνω από 82% σε ηλικιακές ομάδες κάτω των 65 (δουλεύει λοιπόν καλύτερα σε μικρότερες ηλικίες).
Τα εμβόλια είναι κατόρθωμα της ιατρικής και της βιολογίας που εχουν αλλάξει τις ζωές μας προς το καλύτερο, δεν είναι όμως υποχρεωτικά για κανέναν.
Στο τέλος της μέρας, είναι προσωπική επιλογή του καθενός αν θα κάνει το εμβόλιο για τον κορωνοϊό ή όχι.
Παρόλα αυτά, εγώ προσωπικά σας τα συστήνω ανεπιφύλακτα όπως έκανα από την
πρώτη στιγμή και με τους ίδιους μου τους γονείς.
Works at The Institute of Cancer Research
and St George's, University of London
Studied at Department of Molecular Biology & Genetics, Democritus University of Thrace
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου